شناخت جامع راهنمای تجزیه و تحلیل کسب و کار BABOK

مقدمه

انجمن IIBA، در اکتبر 2003 میلادی در تورنتو، کانادا تاسیس شد تا از جامعه تجزیه و تحلیل کسب و کار پشتیبانی کند. در نتیجه این انجمن، تصمیم به تعریف و تدوین استاندارد جهانی برای تجزیه و تحلیل کسب وکار گرفت. اولین نسخه این مجموعه دانش در سال 2004 میلادی منتشر شد و پس از بازنگری به ترتیب نسخه دوم و سوم در سال های 2009 و 2014 میلادی به چاپ رسیدند.

تغییرات عمده در نسخه سوم شامل موارد زیر است:

• اضافه شدن مدل مفهومی تجزیه و تحلیل کسب و کار (BACCM)؛
• دامنه گسترده نقش تجزیه و تحلیل کسب و کار در ایجاد نتایج بهتر کسب وکار؛
• اضافه شدن چشم اندازهایی که روش های تخصصی را توصیف می کند و متخصصان تجزیه و تحلیل کسب و کار، با استفاده از آن چشم اندازها، ارزش منحصر به فردی به شرکت ارائه می دهند؛
• شایستگی های اساسی جدید و توسعه یافته، برای انعکاس بهتر مجموعه مهارت های متنوع تحلیل گر کسب و کار؛
• تکنیک های جدیدی که در عمل تجزیه و تحلیل کسب وکار بوجود آمده است.

هدف از انتشار راهنمای BABOK :

هدف اصلی راهنمای BABOK، تعریف حرفه تجزیه و تحلیل کسب و کار و ارائه مجموعه ای از شیوه های رایج پذیرفته شده است. این استاندارد، به متخصصان کمک می کند تا مهارت های لازم برای انجام موثر عمل تجزیه و تحلیل کسب و کار را مورد بحث و تعریف قرار دهند. و همچنین به افرادی که با تحلیل گران کسب و کار همکاری می کنند، کمک می کند تا مهارت ها و دانشی را که باید از یک متخصص تحلیل کسب وکار ماهر، انتظار داشته باشند را، درک کنند.

راهنمای BABOK، یک چارچوب مشترک برای همه چشم اندازها است. این راهنما، وظایف تجزیه و تحلیل کسب و کار را که برای تحلیل صحیح تغییر یا ارزیابی ضرورت تغییر انجام می شود، توصیف می کند. وظایف ممکن است از نظر شکل، ترتیب یا اهمیت، برای تحلیل گران کسب و کار فردی یا ابتکارات مختلف، متفاوت باشد.

محتوای BABOK را می توان به دو بخش، محتوای اصلی و محتوای توسعه یافته طبقه بندی کرد.

شکل 1: تقسیم بندی محتوای اصلی و توسعه یافته راهنمای BABOK

محتوای اصلی BABOK، وظایف تجزیه و تحلیل کسب و کار است که در حوزه های دانش سازماندهی شده است. بقیه محتوای BABOK، محتوای توسعه یافته نامیده می شود و شامل بخش مفاهیم کلیدی تجزیه و تحلیل کسب و کار، شایستگی های اساسی، تکنیک ها و چشم اندازها می شود. محتوای توسعه یافته به ما کمک می کند تا وظایف تجزیه و تحلیل کسب و کار را بهتر درک کنیم و انجام دهیم.

ساختار راهنمای BABOK:

راهنمای BABOK از طریق  فرآیند استانداردهای مبتنی بر اجماع دقیق، توسعه یافته و شامل خرد جمعی و تجربه متخصصان این زمینه، از سراسر جهان است. این استاندارد شامل 5 بخش اصلی می باشد که در ادامه به اختصار توضیح داد می شوند.

شکل 2: ساختار راهنمای BABOK

1. مفاهیم کلیدی در تحلیل کسب و کار:

بخش مفاهیم کلیدی تحلیل کسب و کار، درک اساسی از ایده های اصلی لازم برای درک راهنمای BABOK را ارائه می دهد. این فصل شامل موارد زیر است:

• مدل مفهومی تجزیه و تحلیل کسب و کار (BACCM)
• اصطلاحات کلیدی
• طبقه بندی الزامات
• ذینفعان
• الزامات و راهکار

2. حوزه های دانش راهنمای BABOK:

حوزه های دانش، حوزه‌هایی از تخصص تحلیل کسب ‌و کار را نشان می ‌دهند که وظایف متعددی را در بر می‌ گیرد.این حوزه های دانش عبارتند از:

• برنامه ریزی و نظارت و پایش تجزیه و تحلیل کسب و کار:
  • وظایفی را که تحلیل گران کسب و کار، برای سازماندهی و هماهنگ کردن وظایف تحلیل گران کسب و کار و ذینفعان انجام می دهند، توصیف می کند. خروجی هایی این وظایف، به عنوان ورودی ها و دستورالعمل های کلیدی برای سایر وظایف در سراسر راهنمای BABOK هستند.
• استخراج و همکاری:
  • وظایفی را که تحلیل گران کسب و کار، برای آماده سازی و انجام فعالیت های استخراج و تأیید نتایج انجام می دهند، توصیف می کند. همچنین ارتباط با ذینفعان را پس از جمع آوری اطلاعات تجزیه و تحلیل کسب وکار و همکاری مداوم با آنها در طول فعالیت های تجزیه و تحلیل کسب و کار را شرح می دهد.
• الزامات مدیریت چرخه حیات:
  • وظایفی را که تحلیل گران کسب و کار، برای مدیریت و حفظ الزامات و طراحی راهکار از ابتدا تا بازنشستگی الزامات انجام می دهند، توصیف می کند. این وظایف، ایجاد روابط معنادار بین الزامات و طرح ‌های مرتبط ، و همچنین ارزیابی، تجزیه و تحلیل و به دست آوردن اجماع در مورد تغییرات پیشنهادی در الزامات و طرح‌ها را شرح می دهد.
• تجزیه و تحلیل استراتژی:
  • عمل تجزیه و تحلیل کسب و کار را برای همکاری با ذینفعان توصیف می کند، تا نیازهای با اهمیت استراتژیک یا تاکتیکی (نیاز کسب و کار) را شناسایی کند، همچنین شرکت بتواند آن نیاز را برطرف، و استراتژی حاصل برای تغییر با استراتژی های سطح بالاتر و پایین تر را همسو کند.
• تجزیه و تحلیل الزامات و تعریف راهکار:
  • وظایفی را که تحلیل گران کسب و کار، برای ساختاردهی و سازماندهی نیازهای کشف شده در طول فعالیت های استخراج انجام می دهند و همچنین تعیین و مدل سازی الزامات و طرح ها، اعتبار سنجی و تأیید اطلاعات ، شناسایی راه حل هایی که نیازهای کسب و کار را برآورده می کند و تخمین ارزش بالقوه ای را که هر راهکار ارائه می دهد، توصیف می کند. این حوزه دانش، فعالیت های افزایشی و تکراری را در بر می گیرد که این فعالیت ها، از مفهوم اولیه و کشف نیاز تا تبدیل آن نیازها به یک راه حل پیشنهادی خاص را شامل می شود.
• ارزیابی راهکار:
  • وظایفی را که تحلیل گران کسب و کار، برای ارزیابی راهکار و ارزش آن، و همچنین پیشنهاداتی برای حذف موانع یا محدودیت هایی که مانع تحقق کامل ارزش می شوند، انجام می دهند.

نمودار زیر ارتباط کلی بین حوزه های دانش را نشان می دهد.

شکل 3: ارتباط بین حوزه های دانش راهنمای BABOK

3. شایستگی های اساسی:

مهارت‌ها، رفتارها، ویژگی‌ها و خصوصیت های شخصی را منعکس می‌کنند که به فرد در انجام موفقیت آمیز نقش تحلیلگر کسب و کار کمک می کند. این شایستگی های اساسی، منحصر به حرفه تحلیل کسب و کار نیست. با این حال، اجرای موفقیت آمیز وظایف و تکنیک ها اغلب به مهارت در یک یا چند شایستگی اساسی بستگی دارد.

4. تکنیک ها:

تکنیک ها، اطلاعات بیشتری در مورد روش های انجام یک وظیفه را ارائه می دهند.

فهرست تکنیک های موجود، در راهنمای BABOK جامع نیست. تکنیک های متفاوتی در این راهنما وجود دارد، که به صورت جایگزین یا همراه با تکنیک های دیگر، برای انجام یک فعالیت به کار گرفته می شوند. تحلیل گران کسب ‌و کار ترغیب می ‌شوند تا تکنیک‌های موجود را اصلاح، یا تکنیک‌های جدیدی را مهندسی کنند و به بهترین نحو با موقعیت خود و اهداف وظایفی که انجام می‌ دهند، مطابقت بدهند.

5. چشم اندازها:

چشم اندازها، در عمل تجزیه و تحلیل کسب وکار، برای تمرکز بر وظایف و تکنیک های خاص زمینه ابتکار استفاده می شوند. چشم اندازها منحصر به فرد نیستند، از این جهت که یک ابتکار خاص ممکن است بیش از یک چشم انداز را به کار گیرد. چشم اندازهای موجود در راهنمای BABOK عبارتند از:

• چابک؛
• هوش تجاری؛
• فناوری اطلاعات؛
• معماری کسب و کار؛
• مدیریت فرآیند کسب و کار.

این چشم اندازها، نمایانگر تمام چشم اندازهای که در تجزیه و تحلیل کسب وکار از آنها استفاده می شود، نیستند. چشم اندازهای مطرح شده در راهنمای BABOK، نمایانگر برخی از رایج ترین چشم اندازهای تجزیه و تحلیل کسب و کار در سال 2014 میلادی هستند.

شکل 4: چشم اندازهای راهنمای BABOK_V.3